กาบา (Gamma-aminobutyric acid หรือ GABA) ตัวช่วยเรื่องผ่อนคลาย
อัพเดทล่าสุด: 6 พ.ย. 2024
211 ผู้เข้าชม
การนอนหลับเป็นหนึ่งในสิ่งที่จำเป็นของมนุษย์ โดยทั่วไประยะเวลาในการนอนหลับที่เหมาะสมในผู้ใหญ่จะเฉลี่ยอยู่ที่ 7 ถึง 9 ชั่วโมง ในปัจจุบันมีคนจำนวนไม่น้อยที่ประสบปัญหาด้านการนอนหลับ โดยความเครียดและความวิตกกังวลเป็นหนึ่งในปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อการนอนหลับ การนอนหลับที่ไม่เพียงพออาจส่งผลให้ร่างกายรู้สึกอ่อนเพลีย และอาจนำไปสู่การเกิดโรคต่าง ๆ ได้ เช่น โรคความดัน ภาวะซึมเศร้า โรคอ้วน โดยบทความนี้จะพาผู้อ่านไปรู้จักกับกาบา หรือ กรดแกมมาอะมิโนบิวทีริก (Gamma-aminobutyric acid: GABA) สารสื่อประสาทที่มีการศึกษารองรับ ช่วยให้ผู้ที่รับประทานมีความผ่อนคลาย และสามารถนอนหลับได้
กาบาคืออะไร
กาบามีบทบาทสำคัญในการเป็นสารสื่อประสาทของระบบประสาทส่วนกลางซึ่งประกอบด้วยสมองและไขสันหลัง ทำหน้าที่รักษาสมดุลในสมอง ช่วยให้สมองเกิดการผ่อนคลาย ต่อต้านการรบกวนการนอนหลับที่เกิดจากสภาวะต่างๆ เช่น ความเครียด ความวิตกกังวล โรคต่าง ๆ โดยจากการศึกษาพบว่าภาวะพร่องกาบาสัมพันธ์กับการเกิดความเครียด ความวิตกกังวล และการนอนหลับที่ไม่มีประสิทธิภาพ
กาบาพบได้ที่ไหนบ้าง
กาบาสามารถพบได้ในแบคทีเรีย พืช สัตว์ที่มีกระดูกสันหลัง และอาหารบางชนิด เช่น ชา มะเขือเทศ ถั่วเหลือง ข้าวกล้องงอก นอกเหนือจากนี้กาบายังสามารถได้มาจากกระบวนการหมักของแบคทีเรียแลคติค แอซิด (Lactic acid bacteria)
กาบากับการตอบสนองของสมอง
จากการศึกษาพบว่ากาบาสัมพันธ์กับการเปลี่ยนแปลงของคลื่นไฟฟ้าสมอง โดยการตรวจคลื่นไฟฟ้าสมองเป็นการตรวจการทำงานของเซลล์ประสาทสมอง เพื่อดูจากการเปลี่ยนแปลงทางไฟฟ้า ซึ่งรูปแบบจะแตกต่างกันไปตามระดับความรู้สึกตัวและอารมณ์ คลื่นไฟฟ้าในสมองมี 4 ลักษณะ คือ
1. คลื่นเบต้า (Beta wave) เป็นคลื่นสมองที่มีความถี่มากที่สุด ตรวจพบขณะที่เครียดและในสถานการณ์ที่ยากในการตั้งสมาธิ
2. คลื่นแอลฟา (Alpha wave) ตรวจพบในขณะที่ตื่น โดยจะเกิดขึ้นเมื่อคนเรารู้สึกสงบและผ่อนคลาย สภาวะนี้จะทำให้สมองสามารถรับรู้ข้อมูล เรียนรู้และจดจำได้ดี
3. คลื่นทีต้า (Theta wave) ตรวจพบขณะที่สมองทำงานช้าลงมาก อยู่ในสภาวะกึ่งหลับกึ่งตื่น มีความผ่อนคลายอย่างสูง เป็นการเข้าถึงและเรียกความทรงจำระยะยาวได้ดี
4. คลื่นเดลต้า (Delta wave) ตรวจพบขณะที่สมองช้าที่สุด สภาวะนี้จะทําให้ร่างกายเกิดความผ่อนคลายในระดับที่สูงมาก เป็นคลื่นสมองที่เกิดขึ้นในขณะนอนหลับ สมองทำงานตามความจำเป็น แต่กระบวนการของจิตใต้สำนึกจะจัดเก็บข้อมูลอย่างต่อเนื่องแทน ถือเป็นช่วงที่ร่างกายกำลังพักผ่อนอย่างเต็มที่ หลับลึกโดยไม่มีความฝัน
จากการศึกษาทางคลินิกพบว่าหลังรับประทานกาบา 100 มิลลิกรัม สามารถตรวจพบคลื่นสมองแอลฟาเพิ่มขึ้นมากกว่ากลุ่มที่ดื่มน้ำเปล่า
กาบาคืออะไร
กาบามีบทบาทสำคัญในการเป็นสารสื่อประสาทของระบบประสาทส่วนกลางซึ่งประกอบด้วยสมองและไขสันหลัง ทำหน้าที่รักษาสมดุลในสมอง ช่วยให้สมองเกิดการผ่อนคลาย ต่อต้านการรบกวนการนอนหลับที่เกิดจากสภาวะต่างๆ เช่น ความเครียด ความวิตกกังวล โรคต่าง ๆ โดยจากการศึกษาพบว่าภาวะพร่องกาบาสัมพันธ์กับการเกิดความเครียด ความวิตกกังวล และการนอนหลับที่ไม่มีประสิทธิภาพ
กาบาพบได้ที่ไหนบ้าง
กาบาสามารถพบได้ในแบคทีเรีย พืช สัตว์ที่มีกระดูกสันหลัง และอาหารบางชนิด เช่น ชา มะเขือเทศ ถั่วเหลือง ข้าวกล้องงอก นอกเหนือจากนี้กาบายังสามารถได้มาจากกระบวนการหมักของแบคทีเรียแลคติค แอซิด (Lactic acid bacteria)
กาบากับการตอบสนองของสมอง
จากการศึกษาพบว่ากาบาสัมพันธ์กับการเปลี่ยนแปลงของคลื่นไฟฟ้าสมอง โดยการตรวจคลื่นไฟฟ้าสมองเป็นการตรวจการทำงานของเซลล์ประสาทสมอง เพื่อดูจากการเปลี่ยนแปลงทางไฟฟ้า ซึ่งรูปแบบจะแตกต่างกันไปตามระดับความรู้สึกตัวและอารมณ์ คลื่นไฟฟ้าในสมองมี 4 ลักษณะ คือ
1. คลื่นเบต้า (Beta wave) เป็นคลื่นสมองที่มีความถี่มากที่สุด ตรวจพบขณะที่เครียดและในสถานการณ์ที่ยากในการตั้งสมาธิ
2. คลื่นแอลฟา (Alpha wave) ตรวจพบในขณะที่ตื่น โดยจะเกิดขึ้นเมื่อคนเรารู้สึกสงบและผ่อนคลาย สภาวะนี้จะทำให้สมองสามารถรับรู้ข้อมูล เรียนรู้และจดจำได้ดี
3. คลื่นทีต้า (Theta wave) ตรวจพบขณะที่สมองทำงานช้าลงมาก อยู่ในสภาวะกึ่งหลับกึ่งตื่น มีความผ่อนคลายอย่างสูง เป็นการเข้าถึงและเรียกความทรงจำระยะยาวได้ดี
4. คลื่นเดลต้า (Delta wave) ตรวจพบขณะที่สมองช้าที่สุด สภาวะนี้จะทําให้ร่างกายเกิดความผ่อนคลายในระดับที่สูงมาก เป็นคลื่นสมองที่เกิดขึ้นในขณะนอนหลับ สมองทำงานตามความจำเป็น แต่กระบวนการของจิตใต้สำนึกจะจัดเก็บข้อมูลอย่างต่อเนื่องแทน ถือเป็นช่วงที่ร่างกายกำลังพักผ่อนอย่างเต็มที่ หลับลึกโดยไม่มีความฝัน
จากการศึกษาทางคลินิกพบว่าหลังรับประทานกาบา 100 มิลลิกรัม สามารถตรวจพบคลื่นสมองแอลฟาเพิ่มขึ้นมากกว่ากลุ่มที่ดื่มน้ำเปล่า
และตรวจพบคลื่นสมองเบต้าลดลงในกลุ่มที่รับประทานกาบา 100 มิลลิกรัมเมื่อเทียบกับกลุ่มที่ดื่มน้ำเปล่า
นอกจากนี้ในการศึกษาประสิทธิภาพของการนอนหลับ พบว่ากลุ่มที่รับประทานกาบา 300 มิลลิกรัม นาน 4 สัปดาห์ มีระยะเวลาที่ใช้ก่อนการนอนหลับลดลงเมื่อเทียบกับกลุ่มที่กินยาหลอก
จากบทความจะเห็นว่า กาบามีประโยชน์ในการช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการนอนหลับ เพิ่มความผ่อนคลาย ลดความตึงเครียด และความวิตกกังวล การรับประทานผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่มีกาบาเป็นส่วนประกอบจึงเป็นอีกหนึ่งตัวช่วยในการนอนหลับของคุณ
WeNature
Your Daily Dose of Vitality
วันดี ๆ มีได้ทุกวันด้วยวีเนเจอร์
บทความอ้างอิง
1. Piril Hepsomali, John A. Groeger, jun Nishihira and Andrew Scholey. Effects of Oral Gamma-Aminobutyric Acid (GABA) Administration on Stress and Sleep in Humans: A Sysytematic Review. Frontiers in Neuroscience 2020(14): 923.
2. Adham M. Abdou, S. Higashiguchi, K. Horie, Mujo Kim, H. Hatta and H. Yokogoshi. Relaxation and Immunity Enhancement Effects of Gamma-Aminobutyric Acid (GABA) Administration in Humans. Biofactor 2006(26): 201-208.
3. Jung-Ick Byun, Yu Yong Shin, Sung-Eun Chung and Won Chul Shin. Safety and Efficacy of Gamma-Aminobutyric Acid from Fermented Rice Germ in Patients with Insomnia Symptoms: A Randomized, Double-Blind Trial. J Clin Neurol 2018:14(3): 291-295
บทความที่เกี่ยวข้อง
